Kabakçı Mustafa

Bir Serserinin Romanlaştırılmış Hayatı

"XVIII. yüzyılın sonunda imparatorluk toprakları yavaş yavaş elden çıkmaktadır. I. Abdülhamid’in hükümdarlığının son yıllarında Kırım da Ruslara terk edilir. Batı’nın hemen her alanda kendisini gösteren üstünlüğünü hiç olmazsa dengelemek maksadıyla birtakım yenileştirme çalışmalarına girişilir. Sultan III. Selim tahta çıktığında (1789) Fransız İhtilali başlamıştı. Gelişmelerden ürken Avusturya ve Rusya, Osmanlı’yla barış imzaladı. Bu durum, III. Selim’in, devleti askerî, malî, adlî, iktisadî ve idarî açıdan yenileştirme istek ve çabaları için bulunmaz fırsattı. Reformun en önemli kısmı, talim kabul etmeyen Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırıp eğitimli ordu kurmaya yönelikti. Direnişle karşılaşacağını tahmin eden Sultan, Fransa ve İsveç’ten getirttiği öğretmenlerle Nizamıcedid askerlerini eğitme işine hız verdi. Nizamıcedid askerinin sayısı kısa sürede 12 bine çıkartıldı. Bu askerler, yeniçerilerin taşımayı reddettiği süngülü tüfek kullanıyordu.
Gelişmeleri sessizce izleyen reform karşıtları bir süre sonra yeniçerileri de yanlarına çekmeyi başardı. "Müslümanların şahbaz dilaver evlatlarının Frenk kamçısı altında talimi ne revadır!.. Talim gâvur işidir" diyerek bir sokak serserisi olan Kabakçı Mustafa’nın önderliğinde ayaklandılar. Yüzlerce insanın öldürüldüğü ayaklanma, sonuçta yine kanla bastırılmış olsa dahi, devlet yapısında onarılmaz tahribata neden oldu.
Koçu’nun eseri, bu olayı müthiş zengin ayrıntılarıyla anlatır."

Orijinal karton kapağında.